همه ساله در دونوبت از دانش آموزان دبیرستانی آزمون پیشرفت تحصیلی به عمل می آیدو ظاهرا" هدف آن است که پیشرفت علمی دانش آموزان در چند درس خاص (ادبیات فارسی،عربی، دین وزندگی، زبان انگلیسی،ریاضی، علوم زیستی،فیزیک، وشیمی) مورد ارزیابی قرار گیرد به همین منظور پرسش های چهارگزینه ای هماهنگی را از دانش آموزان سراسر استان درروز وساعت مشخصی به عمل می آورند وپس از تصحیح ونمره گذاری به وسیله ماشین ،کارنامه ای را برای دانش آموز صادر واز طریق واحد آوزشی به وی تحویل می دهند.

دانش آموزان در روزها وهفته هایی که به کلاس می آیند برای پاسخ دادن به پرسش های تشریحی که شیوه برگزاری آزمون های نوبت اول وخردادماه است آموزش می بینند وپرسش های تشریحی با همه معایبی که دارند درتعمیق یادگیری دانش آموزان نقش بیشتری دارند .

وقتی دانش آموزان سال اول دبیرستان را باهمه تفاوتهای فردی با 105 سئوال چهرگزینه ای آن هم در 8 درس اغلب محاسبه ای، با وقت محدود درآزمون شرکت می دهیم واز او می خواهیم 105 دقیقه درصندلی خود بنشیندوحرکتی خارج از شئون مدرسه ای انجام ندهد ویمی دانیم که این امر از حوصله کسی با این سن وسال خارج است چه هدفی دنبال می شود؟

یکسان فرض کردن دانش آموزان از نظر توان وحوصله، فرض نادرستی است که کمتر بدان توجه شده ومی شود .

فرض کنیم با همه کاستی های برگزاری چنین آزمونهایی، نتایج آزمون استخراج شد؛ با این نتایج قراراست چه عملی انجام شود ؟ وقتی دبیران از نتایج این آزمون بی اطلاعند، وقتی برای دبیران کارنامه ای از وضعیت دانش آموزانشان تهیه نمی شود ، وقتی پس از برگزاری آزمون، پاسخنامه از دسترس خارج وعملا"امکان مراجعه وتجزیه وتحلیل نتایج  وجود ندارد ؛ وقتی دانش اموز می داند که در آزمون بی نتیجه ای شرکت می کند که اهمیتی برایش متصور نیستند و وقتی که ...

برگزاری چنین آزمونی چه اهمیتی دارد؟

اصلا" به کدام دلیل دانش آموز اول دبیرستانی باید سئوال ریاضی یا مساله فیزیک را در یک دقیقه حل کند ؟ حل مسائل ریاضی با وقت محدود وبدون آموزش کافی دانش آموزان، کدام ناتوانی یا توانایی دانش آموزان را اثبات می کند؟ برگزاری آزمون از 8 درس ظاهرا" مهم با سئولات متعدد  وزمان نسبتا" فشرده وخارج از توان دانش آموزان بی انگیزه کدام هدف را دنبال می کند؟

چندین سال است آزمونهای پیشرفت تحصیلی با تبلیغات بسیار برگزارمی شود اما کمتر کسی  به نتیجه برگزاری این آزمون اندیشیده است .

دوشنبه 7 اسفندماه 4 ساعت از بهترین زمان آموزش صرف برگزاری آزمون پیشرفت تحصیلی شد وپایان کار بی انگیزگی دانش آموزان، بی رغبتی معلمان ونتایجی که مشخص نیست به چه کسانی اعلام می شود حاصل کار یک روزه ما بود .

نمی دانم شاید این حساسیت درفضای کنونی مدارس جایگاهی نداشته باشد اما برای رسیدن به موقعیت بهتر چند پیشنهاد درهمین رابطه ارائه می گردد:

1-     برگزاری آزمونهای پیشرفت تحصیلی بدون حساسیت دبیران درس مربوطه عملا بی نتیجه است بی اطلاع آنان نتیجه ای حاصل نخواهد شد .

2-     اگر به دنبال نتیجه دلخواه هستیم شاید بهتر باشد این آزمونها را با وقت کمترودر چند نوبت برگزار کنیم.

3-     برگزاری آزمونهای تشریحی ،ضعف دانش آموزان را بیستر نشان خواهدداد همیشه ساده ترین راهها الزاما" بهترین راهها نیستند.

4-     دربرگزاری آزمون یا هربرنامه مدرسه ای دیگر، توجه به روحیات دانش آموزان وحوصله آنان امری ضروری است نشاندن دانش آموزان به مدت 105 دقیقه آن هم روی صندلی نامناسب با هیچ معیاری سازگاری ندارد.

5-     درست است که باید وظیفه را انجام داد وصرفا" نتیجه گرانبود اما  بی توجهی به نتیجه فعالیتها عاقبت خوشایندی را ترسیم نخواهد کرد . صرف انرژی وزمان زیاد برای کاری که نتیجه لازم را دربر ندارد توجیه پذیر نیست.